[INV023] วิธีใช้ไฟล์ excel ประเมินมูลค่าหุ้นคร่าวๆจากงบการเงิน

สำหรับการลงทุนแบบเน้นคุณค่าแล้ว การประเมินมูลค่าหุ้นนั้นถือเป็นด่านสุดท้ายที่สำคัญที่สุด เพราะหากเราพบหุ้นที่คิดว่า "ยอดเยี่ยม" หรือผ่านการวิเคราะห์ถึงปัจจัยเชิงคุณภาพแล้ว การจะได้มา ก็ต้องซื้อโดยรู้ "ราคาที่เหมาะสม"

หลายคนมองข้ามการประเมินมูลค่าไป ด้วยเหตุผลหลายๆอย่าง เช่น ขี้เกียจทำ, ยาก, ทำไม่เป็น, ไม่รู้จะเริ่มยังไง, ดูบทวิเคราะห์เอาก็ได้ ฯลฯ
ซึ่งผมว่าจริงๆมันอันตรายมาก เพราะมันหมายความว่า "เรากำลังจะซื้อของโดยไม่รู้มูลค่าของมัน" และไม่รู้เลยว่าราคาที่เขาขายกันตอนนี้นี่มันถูกหรือแพงกันแน่???
ถึงเราจะมั่นใจว่าบริษัทนี้ดีมากๆแล้วหลับหูหลับตาซื้อไป ถ้าเราคาดการณ์ถูก เราก็ไม่รู้อยู่ดีว่าผลตอบแทนที่เหมาะสมอยู่ที่เท่าไหร่?
แต่จะเกิดอะไรขึ้น...ถ้าเราคาดการณ์ผิดล่ะ?

ผมเองก็เป็นคนหนึ่งที่ผ่านจุดนี้มาแล้วเช่นกันครับ
ยิ่งกว่านั้นคือ หุ้นแต่ละตัวก็มีวิธีประเมินมูลค่าที่ต่างกันเพื่อพยายามสะท้อนมูลค่าที่แท้จริงของมันออกมาให้มากที่สุด
เป็นเรื่องน่าปวดหัวและลำบากเอามากๆสำหรับผมและมือใหม่
ถึงแม้ตอนนี้ผมจะประเมินหุ้นในพอร์ทเก็บไว้ใช้งานประจำแล้วก็ตาม แต่ถ้าจะให้มองหาหุ้นใหม่แล้วไล่ตั้งแต่วิเคราะห์งบการเงินจนจบขั้นตอนประเมินมูลค่า หลายครั้งผมก็ขี้เกียจและไม่มีพลังพอที่จะทุ่มได้หมดเช่นกัน

...

จากความขี้เกียจส่วนตัว จึงทำให้ผมเริ่มมองหาวิธีตัวช่วยเพื่อ "ผ่อนแรง"
ผมมี template ส่วนตัวที่สร้างมาประเมินมูลค่าอยู่บ้าง แต่มันก็ไม่ได้ดีพอจะเอามาปรับใช้กับหุ้นอีกหลายๆตัวได้ทันที ผมจึงคิดว่าในอินเตอร์เน็ตน่าจะมี template ดีๆ และที่สำคัญคือมีความยืดหยุ่นในการใช้งานมากพอ

ในที่สุดผมก็ไปเจอ spreadsheet ของ "SmartStockResearch.com" ซึ่งมีให้โหลดฟรี ตามนี้เลยครับ: คลิกเพื่อดาวน์โหลดไฟล์ excel

ข้อดีของ spreadsheet นี้คือ มันคำนวณข้อมูลย้อนหลังตาม format ของ MorningStar ซึ่งเป็นเว็บหลักที่ผมใช้ในการวิเคราะห์งบการเงินอยู่แล้ว

ต่อไปผมจะสรุปขั้นตอนการใช้งานคร่าวๆนะครับ

Part 1: การตั้งค่า Template
1. หลังจาก download ไฟล์แล้ว เปิดไฟล์ขึ้นมา ให้มองหาช่อง "Most Recent Year of Financial Data" แก้ให้เป็นปีงบการเงินล่าสุด (2015) การแก้ตรงนี้เพื่อให้ชีทที่เหลือแสดงปีให้ตรงกับงบล่าสุดที่เราจะโหลดมาใส่ครับ

ปรับให้เป็นปีงบการเงินล่าสุด

2. จากนั้นมาดูฝั่งซ้ายมือ จะพบว่ามีการรอคำนวณ Overall Score ไว้ให้ โดยมีช่วงคะแนนตั้งแต่ 0-5 ซึ่งคิดมาจากค่าเฉลี่ยของแต่ละตัวชี้วัด (Measure)
สิ่งที่เราต้องทำก็คือ...
2.1 เลือก Measure ที่เราต้องการ จะกี่ตัวก็ได้ แต่ละช่องจะมี drop down list ให้เลือกดู measure ที่เราอยากจะนำมาเป็นเกณฑ์วัดผล

2.2 กำหนด Target Points ของแต่ละคะแนนตั้งแต่ 1 - 5 โดยมีหน่วยเป็น %
เช่นในตัวอย่างแถวแรก ผมเลือก Avg. Gross Margin Growth Past 3 Years ซึ่งผมตั้งไว้ว่าถ้า Gross Margin ไม่โตเลย (0%) จะได้ 1 คะแนน 
ถ้าโตถึง 5% ก็จะได้ 2 คะแนน
ถ้าโตถึง 10% ก็จะได้ 3 คะแนน
ถ้าโตถึง 15% ก็จะได้ 4 คะแนน
และถ้าโตถึง 20% ก็จะได้ 5 คะแนน
แต่ถ้าเกิดว่า Gross Margin นั้นลดลง (% ติดลบ) ก็จะได้ 0 คะแนน

การตั้ง target ของแต่ละขั้นต้องคำนึงถึงความเป็นไปได้ด้วยนะครับ อย่าตั้งให้โหดไปหรือง่ายเกินไป

กำหนด Measures และ Target ที่จะใช้คำนวณ Overall Score

3. ตอนนี้เราจะได้ template ที่ถูกตั้งค่าการวัดผลตามแบบที่เราชอบแล้ว ให้ Save as ไฟล์นี้เก็บไว้ก่อนครับ เพื่อจะเอาไว้เปิดใช้ได้กับหุ้นหลายๆตัวในภายหลัง

Part 2: การใส่งบการเงิน
1. ค้นหาชื่อหุ้นที่ต้องการในเว็บ MorningStar (ในตัวอย่างนี้ผมจะลองใช้หุ้น CPN)
ถ้าใครหาวิธีเข้าเว็บ MorningStar เพื่อดูหุ้นรายตัวไม่เจอ สามารถใช้ Tool ที่ผมสร้างไว้ใช้เองใน blog นี้ได้เลยครับ

เลือก "Ampmie's Tools"

ใส่ชื่อหุ้นในช่อง Quote แล้วกดปุ่ม Go!

2. เลือกหัวข้อ Financials -> กดที่ไอคอน Export เพื่อ download งบการเงิน -> เมื่อ download เสร็จอย่าลืมเปลี่ยนงบให้เป็น Balance Sheet และ Cash Flow แล้วกดไอคอน Export เพื่อ download มาให้ครบทุกงบ

3. ขั้นตอนต่อไปคือการ copy ข้อมูลงบการเงินที่เพิ่ง download มาไปใส่ในไฟล์ template พูดง่ายๆก็คือ เปิดงบชนิดไหนก็เอาไปใส่ในชีทของงบชนิดนั้น 

เปิดงบการเงินที่ download มา -> เลือกข้อมูลตั้งแต่ cell A1 จนถึง cell มุมขวาล่างสุดที่มีตัวเลข -> copy

4. กลับมาที่ไฟล์ template -> เปิดชีทตามแต่ละชนิดของงบการเงินที่ copy มา (Income Statement / Balance Sheet / Cash Flow -> เลือกที่ cell A1 -> paste

(ต้องใส่ข้อมูลให้ครบทั้ง 3 งบ)

5. ลองกลับมาดูที่ชีทแรก จะพบว่า Overall Score ถูกคำนวณขึ้นมาให้แล้ว พร้อมกับแสดงตัวเลขว่าแต่ละ Measure มีค่าเท่าไหร่ (Actual Result) และได้คะแนนเท่าไหร่บ้าง (Score)

อีกข้อดีคือมีชีทที่ช่วยทำข้อมูลเป็นกราฟให้ทันที

Part 3: การหามูลค่าหุ้น
1. มาดูที่ชีท "Intrinsic Value" ในตาราง inputs ตรงคอลัมน์สีเขียวหมายถึง สมมุติฐานและความคาดหวังของเรา ที่จะต้องกำหนดเข้าไปเอง ซึ่งบาง input นั้นอาจจะมีค่า default แนะนำมาให้จากข้อมูลงบการเงิน

2. จะเห็นว่าเมื่อเราป้อนข้อมูลเข้าไปครบทุกช่องสีเขียว จะมีผลต่อ EPS Forecast ด้านล่าง และมีผลต่อ Estimated Intrinsic Value ที่ช่องสีแดง นอกจากนี้ยังสามารถดู Margin of Safety ได้ทันทีด้วยครับ

...

คำแนะนำของผมคือ ลองปรับสมมุติฐานให้ออกมาหลายๆ scenario ดู รวมถึงการลองใช้ Measure หลายๆรูปแบบในการวัดคะแนน เพื่อให้สื่อถึง metric ที่เราต้องการมุ่งเน้นหรือให้ความสำคัญ

อย่าลืมว่าข้อมูลเหล่านี้เป็นแค่ตัวเลขจากงบการเงินเท่านั้น
ซึ่งควรใช้แค่เป็นตัวช่วยในการวิเคราะห์ แต่ไม่ควรเชื่อแล้วนำไปตัดสินใจทันที
ข้อควรระวังคือ กำไรพิเศษและรายการที่เกิดขึ้นเพียงครั้งเดียว
หากเห็นตัวเลขที่ดีเกินกว่าความเป็นจริง ต้องไม่ลืมที่จะไปอ่านหมายเหตุประกอบงบการเงินให้เข้าใจที่มาที่ไปก่อนนะครับ.

ampmie152
http://ampmie152.blogspot.com